1. Luật Quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp 2025 có hiệu lực từ ngày 01/8/2025
Theo đó, Luật có một số điểm mới như sau:
- Hình thức và nguồn vốn đầu tư: Nhà nước có thể đầu tư vốn để thành lập doanh nghiệp mới, bổ sung vốn điều lệ, hoặc góp vốn vào các công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn. Nguồn vốn đầu tư bao gồm ngân sách Nhà nước, tài sản công, quỹ đầu tư phát triển và các nguồn hợp pháp khác.
- Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp: Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ phải có chiến lược phát triển và kế hoạch kinh doanh hàng năm. Việc huy động vốn, cho vay vốn, và đầu tư phải tuân thủ các nguyên tắc tự vay, tự trả và đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn. Chuyển nhượng dự án đầu tư và vốn đầu tư phải công khai, minh bạch và tuân thủ pháp luật.
- Cơ cấu lại vốn Nhà nước: Việc cơ cấu lại vốn Nhà nước tại doanh nghiệp được thực hiện thông qua tổ chức lại doanh nghiệp, chuyển nhượng vốn, chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu, và giải thể hoặc phá sản doanh nghiệp. Quy trình này phải phù hợp với chiến lược phát triển và điều kiện thị trường...
2. Nghị định số 188/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế có hiệu lực từ ngày 15/8/2025
Nghị định có một số điểm mới như sau:
a. Trường hợp được thanh toán trực tiếp khi tự mua thuốc, thiết bị y tế, gồm:
- Thuốc thuộc Danh mục thuốc hiếm do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành;
- Thiết bị y tế loại C hoặc D, trừ thiết bị chẩn đoán in vitro, thiết bị y tế đặc thù cá nhân, thiết bị thuộc danh mục thiết bị được phép mua bán như hàng hóa thông thường theo quy định tại Nghị định 98/2021/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 07/2023/NĐ-CP và Nghị định 04/2025/NĐ-CP).
* Điều kiện để được thanh toán trực tiếp
- Tại thời điểm kê đơn, chỉ định, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có sẵn thuốc/thiết bị y tế, và không thể thay thế;
- Không thể chuyển tuyến do lý do chuyên môn, cách ly y tế, hoặc cơ sở là tuyến cuối tại địa phương;
- Không thể điều chuyển thuốc/thiết bị giữa các cơ sở khám chữa bệnh;
- Thuốc, thiết bị y tế phải nằm trong phạm vi được hưởng của BHYT và đã từng được thanh toán tại cơ sở bất kỳ trong toàn quốc;
- Cơ sở y tế phải cấp phiếu xác nhận tình trạng thiếu thuốc/thiết bị y tế theo mẫu quy định.
Trước đây, Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định việc thanh toán trực tiếp khi người bệnh tự mua thuốc, thiết bị y tế chưa được quy định rõ điều kiện và giới hạn cụ thể. Nghị định 188/2025/NĐ-CP đã làm rõ nguyên tắc thanh toán, điều kiện phát sinh, mức thanh toán, đảm bảo minh bạch và khả thi hơn trong thực tiễn.
b, Các trường hợp chưa có thẻ/chưa xuất trình thẻ BHYT vẫn được thanh toán
Nghị định quy định 5 trường hợp chưa có thẻ, chưa xuất trình thẻBHYT vẫn được thanh toán gồm:
- Trẻ dưới 6 tuổi chưa được cấp thẻ BHYT nhưng có giấy chứng sinh hoặc giấy khai sinh thì được làm thủ tục khám chữa bệnh BHYT và được quỹ BHYT thanh toán đầy đủ trong phạm vi quyền lợi như người có thẻ;
- Người đang chờ cấp lại, đổi hoặc điều chỉnh thông tin thẻ;
- Người cấp cứu, mất ý thức hoặc tử vong chưa xuất trình được thẻ;
- Người có thẻ BHYT bị mất, hỏng, sai thông tin nhưng chưa được điều chỉnh;
- Người thuộc nhóm do ngân sách nhà nước đóng BHYT nhưng chưa được cấp thẻ.
c, Xác thực dữ liệu khám chữa bệnh BHYT sẽ bắt buộc từ 01/01/2026
Theo khoản 9 Điều 69 Nghị định 188/2025/NĐ-CP, từ ngày 01 tháng 01 năm 2026, việc thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh BHYT chỉ được thực hiện đối với dữ liệu đã được xác thực điện tử theo quy định của Bộ Y tế và Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
Việc bắt buộc xác thực dữ liệu nhằm: Ngăn chặn gian lận, trục lợi quỹ BHYT thông qua việc khai khống, lập hồ sơ giả; Tăng tính minh bạch và chính xác trong quá trình thanh toán chi phí;…
So sánh với Nghị định 146/2018/NĐ-CP (không quy định bắt buộc xác thực dữ liệu trước khi thanh toán).
d) Người thuộc diện ngân sách nhà nước đóng BHYT vẫn được hưởng quyền lợi nếu có thay đổi do sáp nhập địa phương
Căn cứ theo khoản 2 Điều 69 Nghị định 188/2025/NĐ-CP, người tham gia BHYT thuộc đối tượng được ngân sách nhà nước đóng hoặc hỗ trợ mức đóng, nếu đã được xác định trước thời điểm sáp nhập đơn vị hành chính thì:
- Tiếp tục được ngân sách nhà nước đóng hoặc hỗ trợ mức đóng;
- Tiếp tục được hưởng quyền lợi BHYT theo đối tượng cũ cho đến khi hết hiệu lực của văn bản xác định hoặc khi có văn bản mới điều chỉnh lại đối tượng.
Quy định này giúp đảm bảo quyền lợi BHYT không bị gián đoạn trong giai đoạn tổ chức lại bộ máy hành chính địa phương.
Trong Nghị định 146/2018/NĐ-CP, không có quy định cụ thể nào xử lý trường hợp người dân bị thay đổi đơn vị hành chính do sáp nhập.
e) Mở rộng quyền lợi cho học sinh lớp 1, lớp 12 trong giai đoạn chuyển cấp, đảm bảo không gián đoạn thẻ BHYT, tránh thiệt thòi trong khám chữa bệnh
+ Trẻ sinh từ 30/9 trở về trước: Từ ngày sinh đến hết 30/9 của năm trẻ đủ 72 tháng tuổi;
+ Trẻ sinh sau ngày 30/9: Từ ngày sinh đến hết ngày cuối của tháng trẻ đủ 72 tháng tuổi.
Với học sinh đóng bảo hiểm y tế hằng năm thì giá trị sử dụng của thẻ bảo hiểm y tế như sau:
+ Học sinh lớp 1: Từ ngày 01/10 năm đầu tiên cấp tiểu học; từ ngày cuối của tháng trẻ đủ 72 tháng tuổi nếu trẻ sinh sau ngày 30/9;
+ Học sinh lớp 12: Từ ngày 01/01 - hết ngày 30/9 của năm đó. Khuyến khích học sinh lớp 12 đóng bảo hiểm y tế và hưởng mức hỗ trợ đến hết 31/12 của năm học cuối để bảo đảm liên tục quyền lợi bảo hiểm y tế, không phải hoàn trả phần kinh phí hỗ trợ trong trường hợp thay đổi đối tượng.
3. Nghị định số 194/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Giao dịch điện tử về cơ sở dữ liệu quốc gia, kết nối và chia sẻ dữ liệu, dữ liệu mở phục vụ giao dịch điện tử của cơ quan Nhà nước có hiệu lực từ ngày 19/8/2025
Nghị định quy định dữ liệu trong cơ quan Nhà nước phải được chia sẻ cho cơ quan, tổ chức, cá nhân trong các trường hợp sau, trừ khi pháp luật có quy định không chia sẻ: Dữ liệu phát sinh từ cơ quan Nhà nước nào, thì cơ quan Nhà nước đó được chia sẻ lại; Cơ quan Nhà nước quản lý ngành, lĩnh vực tại địa phương được chia sẻ dữ liệu từ các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu của bộ, ngành theo phạm vi ngành, lĩnh vực quản lý của cơ quan Nhà nước đó; Cơ sở dữ liệu dùng chung của cấp nào thì các đơn vị thuộc, trực thuộc cấp đó được chia sẻ phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao.
Ngoài trường hợp quy định trên, dữ liệu sử dụng chung, dữ liệu mở trong cơ quan Nhà nước mặc định phải được chia sẻ cho các cơ quan Nhà nước để phục vụ các hoạt động quản lý Nhà nước theo thẩm quyền khi có đề nghị. Trường hợp từ chối chia sẻ dữ liệu phải trả lời bằng văn bản nêu rõ lý do và chỉ rõ căn cứ pháp luật hạn chế chia sẻ dữ liệu. Trong trường hợp có vướng mắc thì thực hiện theo quy trình xử lý vướng mắc về quản lý, kết nối và chia sẻ dữ liệu số của cơ quan Nhà nước.
4. Nghị định số 179/2025/NĐ-CP ngày 01/7/2025 của Chính phủ quy định về mức hỗ trợ đối với người làm công tác chuyên trách về chuyển đổi số, an toàn thông tin mạng, an ninh mạng có hiệu lực từ ngày 15/08/2025
Theo đó, Nghị định quy định về hỗ trợ 5 triệu đồng/tháng cho người làm công tác chuyển đổi số từ ngày 15/08/2025. Đối tượng được hưởng hỗ trợ bao gồm:
- Cán bộ, công chức, viên chức đảm nhiệm vị trí việc làm chuyên trách về quản lý công nghệ thông tin, an toàn thông tin mạng, an ninh mạng, và các vị trí liên quan đến chuyển đổi số;
- Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, chuyên môn kỹ thuật và công nhân công an thuộc Công an nhân dân;
- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên chức quốc phòng thuộc Quân đội nhân dân;
- Người làm việc trong tổ chức cơ yếu cũng thuộc đối tượng được hưởng hỗ trợ.
Mức hỗ trợ là 5.000.000 đồng/tháng. Khoản hỗ trợ này được trả cùng kỳ lương hàng tháng và không dùng để tính đóng, hưởng bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế và được áp dụng cho đến khi có cải cách chính sách tiền lương mới.
Tuy nhiên, một số trường hợp không được tính hưởng mức hỗ trợ bao gồm:
- Thời gian nghỉ việc không hưởng lương liên tục từ một tháng trở lên;
- Thời gian nghỉ việc hưởng các chế độ trợ cấp bảo hiểm xã hội;
- Thời gian bị tạm giữ, tạm giam, tạm đình chỉ công tác;
- Thời gian không đảm nhiệm công việc chuyên môn liên tục từ một tháng trở lên.
Về kinh phí thực hiện mức hỗ trợ này sẽ do ngân sách nhà nước bảo đảm theo phân cấp ngân sách hiện hành. Đối với viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập, kinh phí chi trả sẽ từ nguồn thu hoạt động sự nghiệp của đơn vị và các nguồn thu hợp pháp khác. Ngân sách nhà nước sẽ bố trí kinh phí cho số lượng người làm công tác chuyên trách chuyển đổi số hưởng lương từ ngân sách nhà nước được cấp có thẩm quyền giao.
5. Nghị định 196/2025/NĐ-CP ngày 04/7/2025 của Chính phủ sửa đổi Nghị định 111/2011/NĐ-CP về chứng nhận lãnh sự, hợp pháp hóa lãnh sự, trong đó có quy định các giấy tờ, tài liệu được miễn hợp pháp hóa lãnh sự có hiệu lực ngày 03/8/2025
Theo đó, các giấy tờ, tài liệu được miễn hợp pháp hóa lãnh sự gồm có:
- Giấy tờ, tài liệu được miễn hợp pháp hóa lãnh sự theo Điều ước quốc tế mà Việt Nam và nước ngoài liên quan đều là thành viên, hoặc theo nguyên tắc có đi có lại;
- Giấy tờ, tài liệu được chuyển giao trực tiếp hoặc qua đường ngoại giao giữa cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam và cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài;
- Giấy tờ, tài liệu được miễn hợp pháp hóa lãnh sự theo quy định của pháp luật Việt Nam;
- Giấy tờ, tài liệu của nước ngoài mà cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam không yêu cầu phải hợp pháp hóa lãnh sự trên cơ sở cơ quan đó tự xác định được tỉnh xác thực của giấy tờ, tài liệu đó.
6. Thông tư 10/2025/TT-BTP ngày 20/6/2025 của Bộ Tư pháp sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 10/2020/TT-BTP ngày 28/12/2020 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành, hướng dẫn việc ghi chép, sử dụng, quản lý và lưu trữ Sổ, mẫu giấy tờ, hồ sơ nuôi con nuôi được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Thông tư 07/2023/TT-BTP, có hiệu lực từ ngày 04/8/2025
Theo đó, Nghị định quy định mẫu Sổ, mẫu giấy tờ được áp dụng mới từ 04/8/2025 gồm:
- Hai mẫu Sổ;
- Sáu mẫu giấy tờ dùng cho việc đăng ký nuôi con nuôi trong nước;
- Mười chín mẫu giấy tờ dùng cho đăng ký nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài;
- Bảy mẫu giấy tờ dùng chung cho việc đăng ký nuôi con nuôi trong nước và nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài;
- Bản điện tử Giấy chứng nhận nuôi con nuôi trong nước.
Trong đó, thông tin tại các mẫu đơn, tờ khai đồng thời được sử dụng để xây dựng biểu mẫu điện tử tương tác khi cơ quan quản lý nhà nước cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Người thực hiện thủ tục hành chính ký chữ ký số vào mẫu đơn, tờ khai điện tử.
7. Nghị định số 200/2025/NĐ-CP ngày 09/7/2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng thủ dân sự, có hiệu lực từ ngày 23/8/2025
Theo đó, Nghị định quy định người không hưởng lương từ ngân sách Nhà nước khi được huy động theo quyết định của cấp có thẩm quyền, sẽ được:
- Hưởng trợ cấp ngày công lao động;
- Tiền ăn;
- Phụ cấp đặc thù.
Người hưởng lương từ ngân sách Nhà nước khi được huy động làm nhiệm vụ phòng thủ dân sự sẽ được, cơ quan, tổ chức nơi đang công tác chi trả đầy đủ:
- Tiền lương;
- Các khoản phúc lợi;
- Phụ cấp đi đường;
- Tiền tàu xe;
- Hưởng phụ cấp khu vực hoặc chế độ làm việc trong môi trường độc hại, nếu có.
Đối với người lao động theo hợp đồng, thời gian tham gia sẽ:
- Tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động;
- Được hưởng các chế độ tiền lương, phụ cấp theo quy định;
- Chi phí các khoản trên tính vào ngân sách chi hoạt động thường xuyên của cơ quan, đơn vị.
Người làm việc tại doanh nghiệp, tổ chức ngoài ngân sách khi được huy động làm nhiệm vụ phòng thủ dân sự sẽ được cơ quan huy động chi trả:
- Tiền trợ cấp ngày công lao động;
- Tiền ăn;
- Phụ cấp đặc thù;
- Các chế độ khác với người không hưởng lương từ ngân sách Nhà nước khi được huy động theo quyết định của cấp có thẩm quyền.